Warszawa, kwiecień 2012 r.

 

Konkurs na wspomnienia Spółdzielców z okresu transformacji ogłasza Zarząd Towarzystwa Spółdzielców z okazji Międzynarodowego Roku Spółdzielczości.

Transformacja ustrojowa przyniosła polskiej spółdzielczości bardzo głębokie przeobrażenia: destrukcję dawnej struktury organizacyjnej ukształtowanej w PRL, utratę podstawowego zaplecza gospodarczego zlikwidowanych związków i znacznej części majątku, służących spółdzielniom w realizacji  zadań statutowych, ich rozwojowi oraz usprawnianiu działalności w obsłudze członków i ludności w środowiskach lokalnych. Powstały także spory wewnętrzne związane z podziałem i uwłaszczaniem się na mieniu spółdzielczym, różnych grup interesu oraz marginalizacja roli i znaczenia spółdzielczości w gospodarce narodowej, o czym świadczy wydatne zmniejszenie udziału w tworzeniu PKB. Nastąpił także zanik wielu pełnionych wcześniej funkcji społecznych, w tym oświatowo – kulturalnych.

Te przełomowe lata szybkich przeobrażeń w kraju, skutkują koniecznością dostosowywania się różnych organizacji spółdzielczych do nowych warunków funkcjonowania w gospodarce rynkowej i ostrej walki konkurencyjnej, nierzadko z wielkimi zagranicznymi sieciami handlowymi i producentami nowych wyrobów, cieszących się względami decydentów politycznych i władz lokalnych.

Spółdzielcy, pozbawieni „specustawą” na początku transformacji, własnego zaplecza logistycznego, związków branżowych i innych organizacji ponadpodstawowych, pozostawieni sami sobie, musieli podjąć tę rywalizację, walkę o przetrwanie i dostosowanie się do nowych wymogów trudnego rynku. Musieli bronić dobrego imienia Spółdzielni i Spółdzielczości poddanych ostrej krytyce środków masowego przekazu. Bronili swoich miejsc pracy, podstaw egzystencji swoich rodzin. Ponosili duże straty, o czym świadczy poważne zmniejszenie się ilości spółdzielni, liczby ich członków i pracowników. Były to zarazem lata powolnej organizacji rewizyjnych związków spółdzielni – ogólnopolskich i regionalnych, lecz o bardzo wąskim zakresie działania.  Unowocześniano istniejące placówki, inwestując najczęściej z własnych funduszy. Akcesję  Polski do UE poprzedził długi i forsowny okres dostosowawczy do wyższych standardów jakościowych, niż obowiązywały w 15 „starych krajach” Unii. Ten trudny egzamin  polska spółdzielczość zdała własnymi siłami!

Minione lata obfitowały w dramatyczne wydarzenia w środowiskach spółdzielczych, w skali jednostkowej i zbiorowej. Warto utrwalić pamięć o nich!

Zamierzamy zebrać i opublikować relacje uczestników i świadków wydarzeń, które miały miejsce w Waszym miejscu pracy i otoczeniu. Interesuje nas zwłaszcza przebieg procesu transformacji, czy pamiętano o poszanowaniu: dotychczasowego dorobku, własności mienia spółdzielczego, wartości i zasad spółdzielczego działania oraz celach spółdzielni. Istotne byłyby także przemyślenia jak powinna funkcjonować spółdzielczość obecnie i  jak działać w społecznościach lokalnych.

Zwracamy się do wszystkich Spółdzielców działających w różnych środowiskach: wielkomiejskich, małomiasteczkowych i na wsi; do społecznych działaczy samorządu spółdzielczego, do czynnych zawodowo i byłych pracowników, emerytów, rencistów i bezrobotnych z prośbą o wspomnienia.

Prosimy napiszcie o tym, czego doświadczyliście Państwo w Waszej spółdzielni, związku spółdzielczym, czy spółdzielczym zakładzie produkcyjnym, jako członkowie lub/i pracownicy, o sprawach zasadniczych dla przetrwania i  pozornie błahych. Wszystkie te zdarzenia układać się będą w mozaikę losów polskich spółdzielców.

Najciekawsze prace nagrodzimy i  w przyszłości ogłosimy drukiem.
Nie ograniczamy objętości tych prac. Prace podpisują ich autorzy. Dopuszcza się przesyłanie prac anonimowych opatrzonych jednak pseudonimem lub kodem i załączoną zaklejoną kopertą z tym kodem lub pseudonimem, zawierającą wewnątrz dane dotyczące Autora (imię i nazwisko i adres do korespondencji). Prace mogą być wykonane w rękopisie, maszynopisie lub na płytach.

Nadsyłane prace oceniane będą przez powołaną w tym celu  Komisję Konkursową. Prace należy nadsyłać w terminie do 30 listopada 2012 r. na adres:

Towarzystwo Spółdzielców
ul. Jasna 1, pokój 104
00-013 Warszawa
lub e-mail: klachowski@krs.com.pl

         

 

Zarząd
Towarzystwa Spółdzielców